Föstudaginn 25. apríl flytur Hólmfríður Garðarsdóttir, prófessor í spænsku við HÍ, fyrirlestur sem ber heitið „Pilsaþytur í forsetahöllum Rómönsku Ameríku: Fjölgun kvenforseta í álfunni“. Fyrirlesturinn fer fram í fyrirlestrasal Þjóðminjasafnsins, kl. 12:00-13:00.

Í dag gegna fjórar konur starfi forseta í löndum Rómönsku Ameríku. Það vekur sérstaka athygli, ekki síst þegar rótgróin karlrembu-ímynd álfunnar er höfð í huga. Í fyrirlestrinum skoðar Hólmfríður þessa stöðu í samhengi við sögu þeirra kvenna sem gegnt hafa forsetaembættum í löndum Rómönsku Ameríku á seinni hluta 20. aldar. Einnig verður leitast við að svara því hvort það hafi skipt máli að fleiri konur hafa komist til valda í löndum álfunnar og hverju þær hafa áorkað. Read more »

Föstudaginn 11. apríl flytur Gunnella Þorgeirsdóttur, aðjúnkt í japönskum fræðum við HÍ, fyrirlestur sem ber heitið „Helgimengun og barneignir: Hugmyndafræðin að baki meðgöngusiðum í japönsku samfélagi“. Fyrirlesturinn fer fram í fyrirlestrasal Þjóðminjasafnsins, kl. 12:00-13:00.

Helgimengun (e. ritual pollution) er hugtak sem vísar í mengunareiginleika einstaklinga undir ákveðnum kringumstæðum. Helgimengun er nokkuð þekkt fyrirbrigði í Japan (j. kegare), en finnst einnig í öðrum menningarheimum og vísar til huglægra mengunareiginleika einstaklinga til dæmis í tengslum við dauðsföll, veikindi eða barneignir, og geta þeir þá verið taldir bera ábyrgð á því sem út af ber í samfélaginu. Helgimengun í tengslum við barneignir er nokkuð þekkt fyrirbrigði og svo virðist sem flest samfélög eigi sér einhverskonar afbrigði þessarar hugmyndafræði. Helgimengunin getur birst á mismunandi máta en oft á tíðum er birtingarmynd þess skipulögð einangrun móður og barns eftir fæðingu þar til barnið hefur verið samþykkt inn í samfélagið á ritualískan máta. Í sumum tilvikum er helgimengunin talin hafa mun sterkari áhrif og er þá jafnvel talin bera með sér félagslega smithættu þar sem ýmsir þættir tengdir fæðingunni teljast mengaðir og eru því taldir geta haft margskonar neikvæð áhrif. Í fyrirlestrinum mun Gunnella fjalla um hugmyndafræðina á bak við helgimengun í japönsku samfélagi, tengingu hennar við barneignartímabilið í sögulegu samhengi og loks birtingarmyndir hennar í nútímasamfélagi. Fyrirlesturinn er unninn upp úr rannsókn til doktorsprófs við Sheffield Háskóla á barneignasiðum í Japan. Read more »

Föstudaginn 7. mars flytur Elín Björk Jóhannsdóttir, MA í almennri bókmenntafræði, fyrirlestur sem ber heitið „„Kona sem átti að vera einsog kókflaska í laginu“ – Mávahlátur og átraskanir“. Fyrirlesturinn fer fram í fyrirlestrasal Þjóðminjasafnsins, kl. 12:00-13:00.

Í skáldsögu Kristínar Marju Baldursdóttur, Mávahlátri, frá 1995 er sjúkdómur annarrar aðalpersónunnar, Freyju, í senn falinn og hjúpaður þögn. Sjúkdómurinn er lotugræðgi og meðferð hans í verkinu kallast á við þá þöggun sem einkennt hefur átraskanir. Í erindinu verður varpað ljósi á tengsl ögunar kvenlíkamans, breyttra neysluvenja og átraskana einsog þau birtast í verkinu. Enn fremur verður skoðað hvernig áhrif ögunar kvenlíkamans sem endurspeglast í átröskun Freyju birtast einnig í öðrum kvenpersónum í verkinu, sér í lagi Öggu en hún er í þann mund að stíga inn í kvennaheiminn með öllu því sem honum fylgir. Read more »